Bouw ScanSpeak Ref. plus --

Luidsprekers zelf bouwen heb ik altijd erg leuk gevonden.
Ooit overstag gegaan door de bouw van ik dacht de HB3 van Hans Baan, die in de jaren ’70 een eigen zelfbouw afdeling bij het Amsterdamse RAF had. Een mooi klinkende 3 weg luidspreker waar ik jarenlang plezier van heb gehad. Het was me toen al duidelijk dat voor diezelfde prijs het erg moeilijk zo niet onmogelijk was een kant en klare luidspreker van vergelijkbaar kwaliteit te kopen.
Na velen jaren begonnen de ophangingen van de middentoner conussen scheurtjes te vertonen. De luidsprekerunits van ik dacht Audax waren niet meer leverbaar en de conussen opnieuw beplakken met een nieuwe rolrand had ik toen nog nooit van gehoord.
Dus noodgedwongen ben ik op zoek gegaan naar nieuwe luidsprekers.

Gelukkig waren er in deze tijd al een flink aantal fabrikanten die een flink aantal zelfbouwontwerpen leverden, zoals Celestion, Audax, Visaton, Magnat, Eton, Kef en Peerless. Ik heb lang getwijfeld tussen een aantal ontwerpen van Kef en Focal om uiteindelijk te belanden bij Audio-Dome in Amsterdam waar Geertjan Vaanderig verschillende Focal kits in zijn zaak had staan. Ik heb vele middagen in zijn zaak doorgebracht om naar de verschillende ontwerpen te luisteren.
Het enorme Focalsysteem kit 600 (beschreven in de 1e elektuur luidsprekerspecial) klonk daar toen heel erg indrukwekkend en met dat gekke gipsen ei voor hoog en middentonen leek mij dat een erg leuke zelfbouwuitdaging. De kasten waren echter te groot voor de woonruimte en ik heb toen gekozen voor als ik het goed heb de kit 230.
Een tweewegsysteem met de bekende T 120 tweeter en een basmiddentoner met dubbele magneet. Dit was een erg mooi en gedetailleerd klinkende luidspreker. Toen ben ik al afgeweken van standaard oplossingen en koos voor een andere vormgeving van de kast met behoud van de inhoud ervan. Als materiaal gebruikte ik berken multiplex wat nog niet werd gebruikt voor luidsprekerbouw.
Ook hier heb ik weer jaren van genoten.

Door een andere indeling van mijn woonkamer kon ik deze luidsprekers niet meer zo goed plaatsen en ik ben toen gaan zoeken naar kleinere luidsprekers.
En die vond ik bij Speaker&Co die een paar jaar daarvoor in Haarlem een vestiging had geopend. Ideaal zo’n 5 minuten fietsen bij mijn huis vandaan. Ik liep daar met een vriend naar binnen die er gewoon eens wilde kijken.
Titus had toen een paar leuke kleine luidsprekers van Seas opgesteld die net ontwikkeld waren. Het waren de Seas Excel 002 met een klein woofertje met magnesium conus en de T25CF001 tweeter. De power en het gemak waarmee dit luidsprekertje de muziek weergaf sprak me meteen aan, ook het formaat van het kastje.
De daarop volgende dagen nog een paar keer wezen luisteren met een stapeltje meegebrachte Cd’s. Titus liet me ook de Excel 001 horen met een woofertje met papieren conus die me na lang luisteren nog meer beviel.
Dus weer een nieuwe luidspreker te bouwen waar ik na een aantal jaren luisteren een netwerk voor heb gemaakt om het akoestische centrum van tweeter en woofer op één vertikaal vlak te krijgen zonder de luidspreker achterover te laten leunen.
Ook naar deze luidsprekers heb ik weer jaren met veel plezier geluisterd.

Na de bouw van mijn buizenversterker werd het me al snel duidelijk dat het rendement van het luidsprekertjes met 84 dB iets te laag was om goed gevoed te worden door de hooguit 30 watt geleverde uitgangsvermogen van mijn versterker.
Dus ben ik me weer gaan oriënteren om nieuwe luidsprekers te gaan bouwen.
Het werd me al snel duidelijk dat het luidsprekers moesten zijn met een rendement van het liefst 90 dB of meer.
Dan vallen er al een aantal ontwerpen af en kom je ook snel in allerlei hoorn systemen.

Zoals een echte Nederlander betaamd wil ik waar voor mijn geld, en luister en oriënteer me dus goed. Ik ben ongeveer anderhalf jaar lang op veel adressen naar veel luidsprekers wezen luisteren, van grote hoog rendement systemen tot een aantal hoornsystemen. Maar of ik vond de luidsprekers niet mooi klinken of ze waren te groot, en in één geval een erg mooi klinkende luidsprekers van het Franse PHY, maar die vond ik te kostbaar.
Uiteindelijk ben ik toch weer bij mijn bij mijn plaatselijke leverancier Titus Nissen beland. Waar ik na de nodige luistersessies voor een ouder ontwerp, de Scan Speak Reference-Plus koos. (die ik tijdens een vakantie een week thuis uit kon proberen, beluisteren). Met een rendement van 90 dB is deze luidspreker een stuk vriendelijker voor mijn versterker als de Seas Excel.

Bij de Amsterdamse Fijnhout Handel ben ik gaan neuzen en heb gekozen voor massief Zebrano en Esdoorn voor het voorpaneel en het dakje van de luidspreker. De zij en achterpanelen wilde ik maken van esdoorn gefineerd multiplex die ik op panelen MDF ga plakken, wat de dikte op 32 mm brengt.
Al het hout heb ik daarna grof op maat gezaagd of laten zagen en het zebrano en esdoorn bij de plaatselijke houthandel annex timmerfabriek op de juiste dikte en breedte laten schaven, tot zo’n 33 mm dikte.
Daarna het esdoorn en het zebrano verlijmd en het multiplex en mdf verlijmd. Na een dag drogen alles op de juiste maten laten zagen of zelf gezaagd, dit vanwege het feit dat er bijna geen zaagsnede parallel loopt en de zij en achterpanelen in verstek op elkaar gelijmd gaan worden. Ik ben daar bijna twee weken mee bezig geweest en toen het freeswerk. Reuze eng want het is mooi hout en houtfrezen is zeker niet mijn dagelijkse werk…….dus concentratie is vereist.
Het freeswerk deed ik in de tuin, die hierdoor veranderde van een groene oase in een lichtbruin stofnest. Na het freeswerk voor het verzinken van de luidsprekerunits de gaten voor de bevestiging van de units geboord. Normaal zet ik de luidsprekers vast met inslagmoeren, maar ik heb deze keer gekozen voor indraaimoeren (Spor rampa moeren) gekocht bij RIGO metaal. Erg prettige moeren die zich rechtstandig in een 6 mm gat laten draaien en zich in het massieve hout goed vast draaien, want ze lopen iets taps toe.
De luidspreker units zijn daarna goed te monteren met M4 bouten.

Voor het uitfrezen van de ronde gaten heb ik een vreselijk handig hulpmiddel gebruikt van Jasper, een Amerikaans product die ik bij de Audiofabriek kocht. Je schroeft het op de zool van de bovenfrees, door een stalen asje in één van de vele gaatjes te klemmen (even uitmeten) en in het middelpunt van het uit te frezen gat te steken kan je een mooie cirkel uitfrezen.
De ene kant uitfrezen, daarna vanaf de andere kant frezen en een dun laagje hout laten staan, waarna het middenstuk er met een dun beiteltje voorzichtig uit te tikken is.
Na alle gaten voor de luidsprekers en baspoort eruit gefreesd te hebben heb ik de randen van de luidspreker gaten aan de achterkant in een hoek van 45º afgeschuind, zodat de luidsprekerunits ook aan de achterkant hun energie kwijt kunnen.

Hierna ben ik de voor en achter panelen aan elkaar gaan lijmen en de tussenschotten, (de onderkant en tussen tweeter + midwoofer en de onderste woofer). Dit zijn altijd lastige klussen want de hoeken in verstek hebben heel snel de neiging om te gaan verschuiven. Tot nu toe heb ik al het lijmwerk met de bekende witte houtlijm gedaan. Na een nachtje drogen heb ik de drie extra verstevigingschotten met constructielijm er tussen gelijmd.
Hierna de binnenkant van de zij en achterpanelen beplakt met het lood bitumen, het warme weer werkte hiervoor fijn mee. Na het loodbitumen het tandenschuim Pritex er in gelijmd. Dit heb ik een paar dagen laten drogen en luchten om de smerige lucht van de contactlijm te laten verdwijnen. Daarna heb ik de bekabeling erdoorheen gewerkt en de nodige gaten afgedicht.

Tussendoor ben ik al de elektronica aan het verzamelen gegaan, wat bij Speaker & Co,
Caps & Coils, de Audiofabriek en Conrad vandaan komt. De luidspreker units had ik nodig voor de juiste maten voor het frezen, en met alle filter onderdelen kon ik de lay-out voor het filter gaan maken. Het filter is met een correctienetwerkje aangepast om het impedantie verloop van de luidspreker vriendelijker te laten verlopen voor mijn buizenversterker, met dank aan Titus Nissen.
Toen ik alle filter onderdelen bij elkaar had ben ik gaan passen hoe ik het zo goed mogelijk op een plaatje multiplex van 17 bij 30 cm. kon bevestigen. Al snel kwam ik er achter dat ik vanwege de kritische plaatsing van de spoelen het deel voor het hoog beter ergens anders kon plaatsen. Dit deel komt achter de tweeter te zitten en doe dit met pvc buis wat ik over de magneet van de tweeter kan schuiven.
De spoel heb ik zo’n 20 cm. van de magneet van de tweeter gemonteerd om de magnetische velden elkaar niet te laten beïnvloeden.
Op het plankje zijn alle andere filter onderdelen gemonteerd met nylon bindbandjes en gloeilijm.
Delen van de bedrading die met elkaar in contact zouden kunnen komen heb ik afgeschermd met krimpfolie om eventuele kortsluiting te voorkomen.
Na nog een zoveelste controle of alle werkzaamheden voor het interieur van de kast op de juiste manier zijn uitgevoerd werd het tijd om de kast dicht te maken. Dus voorpaneel en bovenpaneel erop lijmen.
Na veel passen, meten en aanpassen heb ik alles op elkaar gelijmd, weer zo’n klus wat alle concentratie vereist.
Binnen de droogtijd van de constructie lijm sta ik met 12 lijmklemmen van 1000 mm te jongleren om alles precies passend en goed recht te lijmen, op zulke momenten wens ik 4 handen te hebben.
Na een nacht drogen zit één kast in elkaar, voor de 2e kast die ik de volgende avond in elkaar ga lijmen weet ik de volgorde van lijmklem plaatsen en aandraaien dus dat scheelt een hoop extra werk. Ze worden wel erg zwaar.
Nu alles gelijmd is moeten die 22 kilo zware kasten voor de zoveelste keer de tuin in om het laatste frees werk te kunnen doen. De voor en boven panelen heb ik een halve centimeter breder gelaten om wat speling te houden.
Dat moet dus afgefreesd worden en ook wil ik de randen van de voor en bovenkant in een hoek van 45 graden facet frezen. Daarna moet er veel erg veel geschuurd worden, en ik doe dat natuurlijk tijdens de warmste dagen van de maand juli. Nou ja zo regelmatig een adempauze en veel drinken dan maar.

Na alle frees en schuur werkzaamheden ga ik de kasten met blanke lak aflakken. Ik heb na een aantal probeersels gekozen voor lak op hars en lijn- en houtolie basis van het Franse Le Tonkinois, wat ik erg prettig vind werken.
Uiteindelijk komen er 6 laklagen op te zitten en tussendoor schuur ik de kasten met waterproof schuurpapier korrel 400 elke keer goed glad.

Ondertussen heb ik ook zitten bedenken hoe ik ruimte ga maken om het filter wat onder de kast bodem komt te zitten te beschermen. Ik maak van restanten hout een rechthoekige bak waar de kast op komt te staan en waar het filter verzonken in valt.
Om nog eens bij het filter te kunnen hoef ik de kast alleen maar op z’n kant te leggen, want alles bij elkaar komt de kast op zo’n 28 kilo te wegen. En daar wil ik niet al te veel mee hoeven sjouwen.

Nog een keer het filter stap voor stap doorgelopen met het schema in de hand of alles op de juiste manier aan elkaar gesoldeerd is.
Dan komt de leukste klus, het filter in de bodemholte plaatsen en de bedrading vast solderen en daarna de luidsprekerunits vast solderen en monteren.
De kasten op zijn plek gezet en eerst even gaan zitten genieten van het eindresultaat. Ik ben zeer tevreden met hoe ze eruit zien, maar dat is niet de belangrijkste reden dat ik er zoveel energie in gestoken heb.
Want…….hoe klinken ze? Om daar achter te komen zal ik ze aan moeten sluiten.

Het aansluiten van nieuw gemaakt audiospul vind ik elke keer weer spannend. De vorken van de luidspreker- kabel vastgedraaid en voorzichtig de volume knop opendraaien.
Er komt geluid uit en na goed te luisteren reageren alle luidsprekerunits op de stroom die ze toegediend krijgen.
Ik draai het volume nog wat hoger en ondanks ik weet dat nieuwe elektronica in moet spelen, zit ik toch met een gevoel te luisteren van “wordt dit echt nog zoveel beter”.
Ja en zoveel beter wordt het. Een week later begin ik met genieten, nu luister ik naar de muziek zoals ik het wil, het geluid van de stemmen en de akoestische instrumenten.
De nuances tussen de verschillende gitaren te horen die flamenco gitarist Gino D’Auri bespeeld.
De hartverscheurende stem van Peter Hammill, het koor wat Peter Gabriel begeleidt rolt prachtig zuiver mijn kamer in. De scheurende saxen van Jan Garbarek samen met de loepzuivere stemmen van het Hilliard Ensemble, prachtig.

Na twee jaar luisteren en een aantal artikelen over Quantum Purifiers gelezen te hebben wilde ik die vreemde proppies van Jack Bybee weleens uitproberen. Bij Acoustic Dimension een paar bestelt en ze tussen de plus aansluitklemmen en het filter gesoldeerd.
Wat een merkwaardige en waardevolle upgrades zijn dit, ongelooflijk. Ik hoor ineens details die ik nooit eerder gehoord had. Twee weken geleden heb ik een tweede paar besteld en tussen de min aansluitklemmen en het filter gesoldeerd en ook nu weer een enorme winst in rust en detailtoename, iets minder als het eerste paar maar toch enorm.

Ik ga die dingen in de toekomst ook eens in mijn versterker uitproberen.





Klik op de kleine foto's voor een vergroting.


MALT


Erg lekker

Leeftijd 70 jaar
Set Stereo
Nieuwprijs 23.000
Door mij betaald 14.000
Deze set is online gezet op
08-juni-2009 . Ondertussen is deze pagina 76466 maal bekeken. Vandaag is de pagina 5 keer bezocht. Deze set is voor het laatst bijgewerkt op: 23-februari-2019


De set van deze gebruiker kan niet meer worden gevonden.Set

Mail
Luistersituatie
  • Oppervlakte 34 m2
  • Afmeting 8.5 bij 4 meter
  • Hoogte 2.8 meter
  • Inhoud 95 m3

Muziekvoorkeur
  • Pop
  • Rock
  • Klassiek
  • Singer/Songwriter
  • Wereldmuziek
  • Symphonisch
  • Flamenco

Filmvoorkeur
  • Misdaad
  • Komedie
  • Western
  • Avontuur
  • Documentaire

Muziek top 10
  • Lou Reed - Berlin
  • Gino D`Auri - Flamenco Mystico
  • Philippe Herreweghe - Requiem van Fauré
  • Jan Garbarek en The Hilliard Ensemble - Officium
  • Robert Wyatt - Cuckooland
  • Nils Lofgren - Acoustic Live
  • Ozark Henry - The sailor not the sea
  • Procol Harum - Live
  • Ali Farka Toure with Ry Cooder - Talking Timbuktu
  • Porcupine tree - In absentia

Populairste artiesten/bands
  • Peter Hammill
  • Raymond van het Groenewoud
  • Ozark Henry
  • Robert Wyatt
  • Steve Wilson
  • Gidon Kremer
  • Philippe Herreweghe
  • David Bowie
  • Dvorák
  • Paul Rogers

Links vrienden
  • nog niet ingevuld

Bladeren tussen sets