Stereo set met CD speler en platenspeler als bronnen.
April 2021: Opfrisbeurt Diapason Adamantes
Al weer enkele maanden geleden hebben mijn Diapasons een weekje bij de importeur gelogeerd voor een opfrisbeurt. Het leek me na biijna 15 jaar een goed idee om de speciale behandeling van de woofers te laten uitvoeren en de interne bekabeling op te waarderen (“New Next Level 2”). De behandeling heeft zeker een positief effect gehad (meer detail, wat meer diepte in het geluidbeeld), maar de mate waarin is voor mij wat moeilijk te beoordelen. Ik had namelijk ten tijde van de upgrade last van een “dichtklappend oor”. Daarom had ik enkele dagen nadat de speakers terug kwamen mijn oren laten uitspuiten. Dat had een behoorlijk positieve invloed op mijn gehoor, maar het betekende ook dat mijn referentie “vertroebelde”. Het is wel aardig om te melden dat ik zelfs met een dichtklappend oor verbeteringen na de upgrade kon identificeren. Dat laat weer eens zien dat luisteren en horen twee heel verschillende zaken zijn. Het doet me denken aan die keer dat mijn vader op bezoek was en ik mijn externe North Star DAC inschakelde waarbij de ingebouwde DAC van de CD speler wordt omzeild. Mijn vader die toen bijna 80 was en heel zijn werkzame leven in een lawaaiige fabriek heeft gestaan, merkte de verbeteringen direct op en wist ze ook te benoemen. Mijn vrouw, die veel versere oren heeft, merkt dergelijke zaken nooit op. Er wordt wel eens over “audiofielen” geschampert dat het “allemaal tussen de oren zit”, en dat is ook waar.
Oktober 2020: Vinyl in een nieuw jasje.
Sinds enkele maanden is mijn Clearaudio platenspeler voorzien van een DS audio E1 optisch element. Dit element heeft een LED met fotocel in plaats van een spoel en magneet (MM/MC), aangestuurd door een “plaatsvervangende phonotrap”. Het element heeft een gewone naald en de signaalverwerking is volledig analoog. Het heeft geleid tot een enorme verbetering ten opzichte van het Ortofon MC 20 Super II element met Black Cube SE phono trap dat ik voorheen gebruikte. Dit Ortofon element is al wat ouder en geen top MC element, dus ik kan niet zeggen hoe dit optisch element zich verhoudt tot de huidige generatie MC elementen. In ieder geval ben ik erg onder de indruk. De dynamiek is enorm toegenomen en de levendigheid vind ik ook een groot pluspunt. Ik heb altijd platen gehad en ben gecharmeerd van de ritmische kwaliteiten en het “vloeiende”geluid van vinyl. Toen ik begon met muziek te verzamelen was de CD het medium van de toekomst, dus daar heeft bij mij altijd de nadruk gelegen. Naarmate mijn set beter werd begon de platenspeler steeds meer terrein te winnen. Nu is er wel een keerpunt bereikt.
Het gevolg is dat mijn CD speler (die heel goed is) aanzienlijk minder werk heeft gekregen. Op wat ruis en af en toe wat spettertjes na zijn er geen punten meer waarop de CD’s beter klinken dan het vinyl. Uiteraard blijft de CD een belangrijk medium, want ik heb er veel in geïnvesteerd en veel muziek is niet verkrijgbaar op vinyl. Ik heb ook maar een Okki Nokki platenwasser aangeschaft om meer van de stilte te kunnen genieten. Dit is ook een echte aanrader!
Keuze CD speler (2015): Na bijna 12 jaar tot volle tevredenheid met een CEC TL51 loopwerk en NorthStar design DAC te hebben gespeeld vond ik het nu toch tijd worden voor iets nieuws. Verslaafd als ik ben geraakt aan de kwaliteiten van de CEC (zeer goede plaatsing, dynamiek en ritme) stond het nieuwe instapmodel van dit merk op mijn verlanglijst. Dit nieuwe model heeft nu twee snaartjes in plaats van 1 (nu ook voor de positionering van de laser) en daarbij is prijs ook dan maar meteen verdubbeld. De combinate van transport en DAC gaat dan ook boven mijn beoogde budget. Ik heb (toch) de TL3N (het loopwerk) thuis gehad met twee CD-spelers uit ongeveer dezelfde prijsklasse. De CD3N was niet als demo beschikbaar. Ik kon de TL3N aansluiten op mijn eigen DAC en op beide andere CD spelers. Om een lang verhaal kort te maken: 1 Het nieuwe loopwerk heeft de vertrouwde eigenschappen maar is een flink stuk beter. 2 Beide andere CD spelers maakten een grote stap vooruit als de TL3N het CD transport overnam. Ik heb de CD3N besteld met het vertrouwen dat het DAC gedeelte op niveau zal zijn. Ik ben zeker niet teleurgesteld. Ik durf gerust te stellen dat deze speler een klasse beter speelt dan de twee concurrenten die ik heb beluisterd.
Keuze platenspeler: Deze heb ik niet zo bewust gekozen. Ik heb deze overgenomen van mijn neef. Ik heb deze nooit goed vergeleken, maar ik ben er in ieder geval tevreden mee.
Keuze Diapason Adamantes III: De luidsprekers passen in mijn voorkeur voor eenvoud en kwaliteit. Niet iedereen is gecharmeerd van hun uiterlijk, maar de kwaliteit van de afwerking is subliem. Als ik mensen met verstand van "hout en ambacht" op bezoek heb, worden ze direct enthousiast. Het (massief) walnotenhout heeft 20 jaar opgelagen gelegen en wordt in verschillende wanddiktes toegepast. De bouw heeft veel weg van die van een muziekinstrument, en dat is niet vreemd aangezien de ontwerper uit een familie van instrumentenbouwers komt. De laag-midden unit heeft geen filtering en loopt van 40Hz-4.6kHz. Een Duits blad noemde het een 1.5 weg systeem, omdat er zo`n groot (en belangrijk!) deel van het spectrum uit deze ene unit komt. De Adamantes is zeer verfijnd, dynamisch en ruimtelijk als de rest van de set en de opstelling tenminste ook aan hoge eisen voldoet.
Keuze Unison Researh S8: Mijn vorige versterker was ook een buizenversterker: de Miracle ITA45 van Menno van der Veen. Ik heb veel plezier gehad van deze versterker, maar na tien jaar luisteren en een set "Diapasons met meer potentie" in de kamer was het tijd voor een upgrade. De combinatie S8 en Adamantes is een min of meer bekende, aangezien Analogue Audio hiermee wel heeft gedemonstreerd. Ik heb de S8 vergeleken met twee Pathos MosFet versterkers (de TT en Logos) op de Adamantes. Ik wilde namelijk niet klakkeloos opnieuw voor buizen kiezen. De Pathos versterkers klonken helemaal niet verkeerd, maar tijdens het luisteren dacht ik dingen als "is het laag nu strakker dan bij de S8?" Bij de S8 kon ik alleen maar denken:"hebben, hebben, hebben". Het blijft voor mij ongelofelijk dat deze versterker met max. 5% THD en 2*24 Watt zo overtuigend kan klinken. Maar goed, de kenners van single ended triodes (SET) weten waarover ik het heb. Overigens zijn er ook wel technische verklaringen voor te geven, maar dat soort discussies zijn niet voor mij.
Stuurbuisjes testen:
Ik heb vier verschillende versies van de ECC82 voorversterker buis in mijn S8 geprobeerd. Het waren (NOS) buisjes van RCA/Beckman (rugged plate), Sylvana black plate, Philips (rugged plate) en Telefunken (rugged plate). De Philips en Telefunken buisjes bleken een duidelijke verbetering t.o.v. de standaard meegeleverde Electro Harmonix. De Telefunken is mijn absolute favoriet. Het maakt de muziek nog levendiger en er is winst in detail, `vloeibaarheid`en dynamiek. Deze verbetering is het geld dubbel en dwars waard.
Unison Research S8
CEC CD3N
Mijn vader was vroeger ook al bezig met audio, dus ik zal het virus van hem hebben gekregen. Ongeveer 25 jaar geleden ben ik begonnen met een Technics setje en Sony speakers. Deze laatsten had ik al snel vervangen door B&W DM-110. Na enkele jaren ging het de "serieuzere kant" op. Ik kocht een Cyrus One en bouwde 12" Karlson kasten voor het laag. Deze "gevouwen hoorns" uit de jaren zestig stonden bekend om hun indrukwekkende laagweergave. Ze konden tijdens een frequency sweep letterlijk staan schudden op de stands (rond 20-25Hz). Uiteindelijk heb ik ze 16 jaar gebruikt, waarvan 13 jaar in combinatie met de Monitor Audio Monitor One. Ik heb er met veel plezier naar geluisterd, maar een zo`n grote luidspreker combinatie heeft ook wel nadelen. Zo is passieve filtering voor het laag problematisch, vanwege de benodigde spoelen (o.a.lager rendement) en was het laag in sommige frequentie gebieden ronduit overdadig. De Monitor Audio`s (1994) werden gedemonstreerd met een buizenversterker, en ik was daarvan zo onder de indruk dat ik later ook op buizen ben overgestapt (Miracle ITA-45).
Ik heb relatief weinig gewisseld met apparatuur. Een apparaat moet minimaal 10 jaar in gebruik zijn voordat ik denk aan vervanging. Sinds 1989 ben ik nu net aan mijn derde versterker begonnen. Ik wissel altijd maar één apparaat tegelijk. Dat zorgt voor een enigzins consistente koers en houdt de kosten binnen de perken. Ik kan ook gemakkelijk enkele jaren niets aan de apparatuur doen en alleen genieten. Aan kabels wisselen heb ik een hekel, maar het is een noodzakelijk kwaad.
Het aardige van de audio-hobby is dat mijn muzieksmaak er steeds verder door is uitgebreid en dat bij elke upgrade mijn muziek collectie weer als nieuw is.
Omschrijf het geluid van uw systeem.
Verfijnd, vanzelfsprekend, ruimtelijk, snel en met "body".
Waar liggen bij u de verbeterpunten?
De grootste beperking is de grootte van de luister ruimte (krap 15 m2). De muziek `puilt de ruimte uit`.
Wat zijn uw toekomstige plannen met betrekking tot uw set?
Voorlopig lekker luisteren en sparen voor een groter huis.
Omschrijf uw luisterruimte (aankleding, inhoud, meubilair, akoestiek etc.)
Zolderkamer van jaren 80 tussenwoning. Schuin dak, vliering met balken loodrecht op luisterrichting. Behalve de set staat er een 2-zits bank, salontafel en diverse kleinere meubelen in. Vloer is laminaat met kleed voor de set.
Kunt u aangeven hoeveel beeld- en geluidsdragers u heeft en in welke genres dit verdeeld is?
ca 650 CD`s, 200 LP`s.
Jazz (klassiek/modern), klasiek (w.o. piano trios, piano solo, gitaar solo, barok, koren), wereldmuziek (afrika, oost europa), klezmer, populair (w.o. reggae, ska).
Hoe vaak luistert u naar muziek?
3-4x per week
Hoe vaak kijkt u film?
2x per maand (niet met deze set)